จตุตฺถวคฺโค จตุตฺโถ [๔๐๓] เอกํ สมยํ ภควา สาวตฺถิยํ วิหรติ เชตวเน อนาถปิณฺฑิกสฺส อาราเม ฯ จตสฺโส อิมา ภิกฺขเว ธาตุโย ฯ กตมา จตสฺโส ฯ ปฐวีธาตุ อาโปธาตุ เตโชธาตุ วาโยธาตุ ฯ อิมา โข ภิกฺขเว จตสฺโส ธาตุโยติ ฯ ปฐมํ ฯ [๔๐๔] ปุพฺเพว เม ภิกฺขเว สมฺโพธา อนภิสมฺพุทฺธสฺส โพธิสตฺตสฺเสว สโต เอตทโหสิ โก นุ โข ปฐวีธาตุยา อสฺสาโท โก อาทีนโว กึ นิสฺสรณํ โก อาโปธาตุยา อสฺสาโท โก อาทีนโว กึ นิสฺสรณํ โก เตโชธาตุยา อสฺสาโท โก อาทีนโว กึ นิสฺสรณํ โก วาโยธาตุยา อสฺสาโท โก อาทีนโว กึ นิสฺสรณนฺติ ฯ ตสฺส มยฺหํ ภิกฺขเว เอตทโหสิ ยํ โข ปฐวีธาตุํ ปฏิจฺจ อุปฺปชฺชติ สุขํ โสมนสฺสํ อยํ ปฐวีธาตุยา อสฺสาโท ยํ ปฐวีธาตุ ๑ อนิจฺจา ทุกฺขา วิปริณามธมฺมา อยํ ปฐวีธาตุยา อาทีนโว โย ๒ ปฐวีธาตุยา ฉนฺทราควินโย ฉนฺทราคปฺปหานํ อิทํ ปฐวีธาตุยา นิสฺสรณํ ฯ ยํ อาโปธาตุํ ปฏิจฺจ ... ยํ เตโชธาตุํ ปฏิจฺจ ... ยํ วาโยธาตุํ ปฏิจฺจ อุปฺปชฺชติ สุขํ โสมนสฺสํ อยํ วาโยธาตุยา อสฺสาโท ยํ วาโยธาตุ อนิจฺจา ทุกฺขา วิปริณามธมฺมา อยํ วาโยธาตุยา อาทีนโว โย ๒ วาโยธาตุยา ฉนฺทราควินโย ฉนฺทราคปฺปหานํ อิทํ วาโยธาตุยา นิสฺสรณํ ๓ ฯ #๑ ยุ. ปฐวีธาตุยา ฯ เอวมุปริปิ ฯ ๒ ยุ. ยํ ฯ ๓ โป. อิติสทฺโท ทิสฺสติ ฯ